Zaznacz stronę

Jak Orlen zmonopolizował Litwę

Home | Case Studies | Jak Orlen zmonopolizował Litwę

Przekrój litewskiego rynku paliwowego

Litewski sektor naftowy składa się z jednej spółki rafineryjnej i transportowej (ORLEN Lietuva, jednego terminalu przeładunkowego (Būtingė), jednego terminalu produktów naftowych „Klaipėdos Nafta” AB, czterech wydobycia ropy naftowej, około 300 firm zajmujących się sprzedażą produktów naftowych i około 900 stacji paliw.

Historycznie i obecnie import, eksport, tranzyt i sprzedaż produktów naftowych nie podlegają żadnym ograniczeniom ani kontyngentom. Rząd określa procedury sprzedaży i wymagania jakościowe dla produktów naftowych używanych na Litwie oraz poziom obowiązujących podatków. Handel produktami naftowymi podlega procedurom licencyjnym, które są ustalane i kontrolowane przez rząd.

Potencjał litewskiego sektora naftowego w pełni zaspokaja potrzeby krajowych konsumentów ropy. Większość produktów naftowych produkowanych w kraju jest eksportowana. Litwa jest obecnie w pełni wyposażona do sprzedaży zagranicznej i importu ropy naftowej i produktów naftowych zarówno do, jak i z różnych krajów i źródeł. Zgromadzono strategiczne rezerwy ropy naftowej niezbędne do ochrony kraju przed zakłóceniami w dostawach produktów naftowych.

Źródło: www.wikipedia.pl

O firmie

Polski Koncern Naftowy Orlen Spółka Akcyjna to koncern paliwowo-energetyczny. Jest liderem wśród przedsiębiorstw petrochemicznych w Europie środkowo-wschodniej. W obszarze działania koncernu znajduje się również produkcja polimerów oraz monomerów. W 2015 r. zatrudniał ponad 20 000 pracowników.

Grupa Oreln jest właścicielem sześciu rafinerii: w Płocku, Trzebini, Jedliczu (na terenie Polski), w Litvínovie i Kralupach (na terenie Czech) oraz w Możejkach (na Litwie). Łączne moce przerobowe rafinerii w 2015 roku wyniosły 35,2 GWe. Jako jedyne polskie przedsiębiorstwo jest notowane w rankingu Fortune 500 (297 miejsce).

Jak udało im się osiągnąć sukces na rynku litewskim?

Zakup rafinerii „Mažeikių nafta“ przez PKN Orlen miał miejsce w czasie, gdy gospodarka Litwy rozwijała się bardzo dynamicznie, a klimat ekonomiczny i polityczny był sprzyjający. Zainteresowanie nabyciem akcji „Mažeikių nafta“ wykazało kilka koncernów, m.in.: rosyjski Lukoil, kazachski KazMunaiGaz oraz polski PKN Orlen.

Początkowo rząd litewski, który formalnie musiał wyrazić zgodę na transakcję, nie brał pod uwagę polskich inwestorów jako poważnych nabywców rafinerii. Za potencjalnych kupców powszechnie uważano rosyjski koncern Lukoil. PKN Orlen musiał stoczyć trudną walkę o to strategiczne przedsiębiorstwo. Rosja, przejmując Jukos, pokazała cele swojej polityki energetycznej wobec Europy Środkowej – stopniowe ograniczanie transportu ropy przez kraje tranzytowe. Litwini byli przekonani, iż tylko Rosjanie potrafią zagwarantować stały dostęp do ropy, co z kolei zapewni stabilne funkcjonowanie rafinerii. Tym niemniej, płocki koncern złożył ofertę kupna Możejek i stanął do walki o przejęcie litewskiej rafinerii.

Najważniejszym motywem ekspansji był cel strategiczny – przejmować, aby nie zostać przejętym. Aby osiągnąć sukces, Orlen musiał zapewnić sobie poparcie polityczne w Polsce i na Litwie.

Niebagatelny wpływ na ostateczne stanowisko Wilna miała wizyta wiceprezydenta USA, D. Cheneya, w Wilnie w maju 2006r. Jego rozmowy z prezydentem V. Adamkusem przeważyły szalę negocjacji na stronę Polaków.

Do tego na korzyść Polaków wpłynęła sytuacja w Rosji w kontekście bankructwa Jukosu – część akcjonariuszy opuściła Rosję i za granicą podjęła decyzję o sprzedaniu Możejek, na co syndyk masy upadłościowej koncernu nie miał żadnego wpływu.

Inwestycja została sfinalizowana 15 grudnia 2006 roku. PKN Orlen SA zapłacił łącznie 2,34 mld USD za kontrolny pakiet 84,36% akcji Mažeikių Nafta (30,66% wszystkich akcji odkupił od litewskiego skarbu państwa, 53,7% od rosyjskiej firmy Jukos). Następnie dokupił akcje od mniejszościowych akcjonariuszy i posiadał 90,02% akcji Mažeikių Nafta.

29 kwietnia PKN Orlen SA wykupił pozostałe 9,98% udziałów rafinerii od rządu Litwy. Obecnie posiada on 100% akcji Mažeikių Nafta.

Co pokrótce przyczyniło się do sukcesu Orlenu na Litwie?

 

  • Szybka reakcja na zmieniającą się sytuację na rynku.
  • Nie poddawanie się pomimo niesprzyjających warunków.
  • Twarde dążenie do celu.

Źródło: opracowanie własne ITRO Export Solutions na podstawie stron internetowych

Rozwój ekspansji na rynku litewskim. Zapraszam do kontaktu:

Sebastian Sadowski-Romanov

Sebastian Sadowski-Romanov

Prezes Zarządu ITRO Sp.zo.o.

Prowadzenie działalności handlowej i produkcyjnej związanej z handlem międzynarodowym od 1995 roku.

10 + 7 =

wyświetlono 442 views

[Case study] Lidl - rynek litewski

Lidl Stiftung & Co. KG to niemiecka sieć sklepów dyskontowych, działająca w 28 państwach europejskich i USA. Nazwa sieci pochodzi od nazwiska Ludwiga Lidla, który był jednym z założycieli firmy w latach 30. XX wieku. Lidl należy do Schwarz-Gruppe, która jest także właścicielem sieci sklepów „Kaufland”.

Lidl wszedł na rynek spożywczy na Litwie w 2016 roku. Pod koniec 2017 roku, Lidl posiadał już 35 sklepów oraz centrum logistyczne w Kownie, a jego udział w rynku wynosił 6,5%.

Jak do tego doszło?

[Case study] Jaguar Land Rover - rynek słowacki

Jaguar Land Rover to brytyjski producent samochodów terenowych i SUV-ów, działający od 1968 roku. Jest on częścią koncernu motoryzacyjnego Tata Motors oraz współtworzy od 2013r. sojusz Jaguar–Land Rover. Od 1989 roku produkuje pojazdy pod swoją marką (dawniej były to modele marki Rover).

Początkowo Słowacja nie znajdowała się nawet wśród potencjalnych kandydatów. Jak więc doszło do tego, że Jaguar otworzył fabrykę właśnie tam?