Ubezpieczenie należności eksportowych
Jednym z narzędzi używanych dla finansowego zabezpieczenia sprzedaży eksportowych jest ubezpieczenie należności eksportowych.
Inne formy zabezpieczenia finansowego eksportu opisane są tutaj:
Na czym polega ubezpieczenie należności eksportowych?
Jest to produkt wspomagający i zabezpieczający handel międzynarodowy, który oferowany jest przez ubezpieczycieli zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Mówiąc o samym ubezpieczeniu, można traktować je jako pewną alternatywę dla akredytyw czy inkasa. Jednak mając na uwadze złożoność różnych systemów krajów eksportu, ich gospodarek, czy w końcu samych firm tam działających, należałoby traktować ubezpieczenia eksportowe jako produkt komplementarny do wyżej wymienionych.
Samo ubezpieczenie należności eksportowych polega na ochronie eksportera na wypadek poniesionych strat w związku z realizacją kontraktu handlowego w obrocie międzynarodowym. Mogą to być straty związane z: brakiem płatności ze strony kontrahenta, brakiem odebrania towaru lub zamówionej usługi, czy opóźnienia w płatnościach.
Podział ubezpieczeń ze względu na ubezpieczane ryzyko
Ubezpieczenie należności eksportowych pozwala skutecznie zarządzać różnymi rodzajami ryzyk związanych z obrotem handlowym w środowisku międzynarodowym, do który zaliczyć można:
Ryzyko produkcji
Polega na tym, że ubezpieczony, czyli eksporter, chroniony jest na etapie produkcji lub realizacji usługi do momentu wysyłki lub odebrania usługi przez zamawiającego, czyli importera. Dlatego w momencie, kiedy kupujący/zamawiający wycofa się z całej transakcji, powodując tym samym brak sprzedaży, a zostały już poniesione koszty i wydatki związane z wykonaniem zobowiązań kontraktowych, ubezpieczony może liczyć na odszkodowanie z tytułu posiadanej polisy ubezpieczenia.
Ryzyko handlowe
Występuje już po realizacji kontraktu handlowego (towar został wysłany a usługa zrealizowana).
Jeśli z jakiś powodów kontrahent zagraniczny stanie się niewypłacalny lub utraci na dłużej zdolność do dotrzymywania swoich zobowiązań kontraktowych to ubezpieczyciel pokryje koszty dostarczonych towarów lub świadczonych usług. Do szkód objętych ubezpieczeniem możemy też zaliczyć jednostronne zerwanie lub zwieszenie kontraktu przez importera, a także odmowę przejęcia przez niego zamówionego towaru lub usługi.
Ryzyko polityczne
Jest niezależne zarówno od eksportera, jak i importera, ale ma decydujący wpływ na niezrealizowanie kontraktu handlowego w całości lub w części. Do głównych czynników ryzyka politycznego możemy zaliczyć:
wydanie lub zmiana aktu bądź aktów prawnych przez różne szczeble administracji państwowej lub samorządowej, których efektem będzie wprowadzenie różnorodnych ograniczeń skuteczne uniemożliwiających realizację kontraktu handlowego;
ogłoszenie przez organy państwowe, w kraju importera ograniczenia płatniczego, które w znaczący sposób uniemożliwi regulowanie zobowiązań kontraktowych przez zamawiającego. Jako przykład takiego ryzyka można wskazać zawieszenie przez administrację państwową płatności zagranicznych. Najczęściej spotykane przyczyny wstrzymywania płatności zagranicznych to: zamieszki, wojny lub potężne kryzysy gospodarcze, takie jak np. w Grecji;
decyzje urzędowe dotyczące konwersji lub zmiany kursu walutowego, które sprawiają, że rozliczenie kontraktu może być dokonane tylko w walucie lokalnej po z góry ustalonym kursie, który sprawia, że kontrakt przestaje być rentowny i w żaden sposób nie odnosi się do ustaleń zawartych w kontrakcie pomiędzy eksporterem a importerem;
decyzje OECD, Unii Europejskiej lub RP w sprawie wciągnięcia na listę krajów objętych zakazem lub ograniczeniami w zakresie handlu zagranicznego już po podpisaniu umów lub kontraktów;
wypadki losowe, które są trudne do przewidzenia, ale niestety się zdarzają. Do nich zaliczyć możemy: powstania, rewolucje, zamieszki, przewlekłe masowe strajki, trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanów, cyklony, tajfuny, powodzie, itp.
Jak działa ubezpieczenie należności?
W pierwszym etapie, ubezpieczyciel analizuje jednego lub cały portfel importerów. Zaznaczyć trzeba, że ubezpieczyciele niechętnie ubezpieczają pojedynczych odbiorców, ponieważ podchodzą do ubezpieczenia portfelowo (dywersyfikacja ryzyka oraz korzyści ekonomiczne). Następnie, po zbadaniu sytuacji ekonomiczno–finansowej zgłoszonych do ubezpieczenia odbiorców, ubezpieczyciel przyznaje specjalny, indywidualny dla każdego importera sublimit, do wysokości którego odpowiada i wypłaca odszkodowanie w razie wystąpienia strat.
Ubezpieczyciel współpracujący z państwem będzie na bieżąco monitorował i raportował o kondycji finansowej ubezpieczonych odbiorców, dzięki czemu będziecie Państwo mieć pełen przegląd sytuacji nie tylko u Waszych zagranicznych kontrahentów, ale też i krajowych.
Ubezpieczyciele oferują ubezpieczenia należności w obrocie zarówno zagranicznym, jak i krajowym.
Kwestia opłat polega na wykupieniu polisy, którą opłaca się jednorazowo po podpisaniu umowy ubezpieczenia lub w ratach, zgodnie ustalonym przez ubezpieczyciela oraz ubezpieczonego harmonogramem. W przypadku płatności ratalnych, wypłata odszkodowania pomniejszona będzie o składki, które pozostały jeszcze do zapłaty.