Faktoring eksportowy
Jednym z narzędzi używanych dla finansowego zabezpieczenia sprzedaży eksportowych jest faktoring eksportowy, znany również jako faktoring międzynarodowy.
Inne formy zabezpieczenia finansowego eksportu opisane są tutaj:
Co to jest faktoring eksportowy?
To rodzaj transakcji handlowej, w której faktor (wyspecjalizowana instytucja lub bank) nabywa wierzytelności od ich zbywcy, czyli eksportera, który posiada do nich tytuł z uwagi na realizację kontraktu handlowego międzynarodowego. Faktor może udzielić eksporterowi dodatkowego czasu na spływ należności od daty wymagalności faktury, tzw. okresu odsetkowego, w którym eksporter tylko płaci odsetki od salda niezapłaconych faktur.
Faktoring eksportowy poza oczywistymi zaletami, takimi jak możliwość sfinansowania handlu międzynarodowego produktem konkurencyjnym wobec kredytu bankowego, daje też eksporterowi możliwości do przeniesienia na faktora takich czynności jak: weryfikacja zagranicznych kontrahentów, przejęcie ryzyka opóźnień płatniczych oraz niewypłacalności, a także bieżący monitoring kontrahentów oraz windykacja.
Ten produkt stosowany jest głównie w przypadkach, kiedy mówimy o długich terminach płatności za faktury.
Jak działa factoring eksportowy?
Eksporter w momencie wysłania towaru do odbiorcy wystawia fakturę, której kopia wraz z dokumentami potwierdzającymi odbiór towaru zostaje przesłana do faktora celem jej nabycia. Po pozytywnej weryfikacji następuje wypłata zaliczki, której wysokość uzależniona jest od warunków umowy faktoringowej i może wynieść nawet do 90% kwoty brutto na fakturze. Pozostała kwota z faktury wypłacana jest eksporterowi w momencie kiedy importer ureguluje płatność za wystawioną fakturę.
W przypadku opóźnień z zapłatą przez odbiorcę, eksporter też może liczyć na wsparcie ze strony faktora, który w jego imieniu będzie upominać się o płatność. Po rozliczeniu całej transakcji następuje odnowienie limitów, jeśli kontrakt handlowy ma charakter cykliczny.
Ze względu na rodzaj zobowiązania ze strony faktora stosuje się dwa rodzaje faktoringu eksportowego.
Faktoring niepełny (z regresem do eksportera)
Polega na tym, że faktor skupuje od eksportera nieprzeterminowane faktury, za które jego kontrahent zagraniczny zobowiązany jest zapłacić w ustalonym terminie płatności. W zamian, faktor natychmiast przekazuje eksporterowi środki finansowe. Faktor jednak nie przyjmuje na siebie ryzyka niewypłacalności importera. W tym wypadku to eksporter jest odpowiedzialny za wypłacalność swojego kontrahenta oraz ewentualną jego windykację.
W razie braku płatności ze strony importera w ustalonym w umowie faktoringu dodatkowym terminie liczonym od daty wymagalności faktury, eksporter zobowiązany jest do zwrotu faktorowi kwoty zaliczki wypłaconej z tytułu wykupu należności. Windykacja niezapłaconych środków od importera jest po stronie wierzyciela / eksportera.
Faktor może dobrowolnie i za dodatkową opłatą pomóc w windykacji.
Faktoring pełny (bez regresu do eksportera)
Jego istotą jest przejęcie przez faktora ryzyka niewypłacalności kontrahentów objętych umową faktoringu. Jest to możliwe dzięki ubezpieczeniu należności przez samego faktora, bądź wykorzystaniu istniejącej już polisy ubezpieczenia należności eksportowych zawartej przez eksportera z ubezpieczycielem. To właśnie ubezpieczyciel weryfikuje importera, a w przypadku niewypłacalności kontrahenta zajmuje się jego windykacją.
W obu wariantach eksporter podpisując umowę faktoringu pełnego, pozbywa się ryzyka braku zapłaty przez odbiorcę zagranicznego za dostarczony towar lub wykonaną usługę.
Jest to opcja zabezpieczenia finansowego eksportu używana min. w sytuacjach podjęcia przez eksportera współpracy z nowymi kontrahentami, których nie ma możliwości sprawdzenia pod kątem sytuacji ekonomiczno–finansowej oraz ich dyscypliny płatniczej. Powoduje to oczywisty wzrost ryzyka utraty środków finansowych za sprzedany towar lub wykonaną usługę.
Przy tej okazji należy wspomnieć, że oddziaływanie na opóźniającego się z płatnościami importera oraz dochodzenie ewentualnych utraconych należności jest zdecydowanie bardziej skomplikowane zagranicą, niż na rynku lokalnym.